WYSTAWA PLENEROWA UAP

“Alter Ego” – Zagadnienie alter ego, będącego przewodnim motywem pleneru, jak i tematem koncertu finałowego odsyła mnie zwłaszcza do filmu Woody’ego Allena o człowieku-kameleonie „Zelig”. Tytuł Zelig pochodzić ma od niemieckiego słowa selig, oznaczającego coś zarówno głupiego jak i błogosławionego. Film utrzymany jest w konwencji paradokumentu i ukazuje człowieka wyzbytego osobowości do tego stopnia, iż dostosowuje się do otaczających go ludzi przybierając nawet w przerysowany sposób cechy ich wyglądu. Angielski zamiennik „other-self” („inna-moja osoba”) dość dosłownie nazywa zjawisko od strony życia wewnętrznego, odbiegając od innego słownikowego tłumaczenia, gdzie alter ego staje się metaforą dla literackiego pokrewieństwa dusz. Amerykański socjolog Erving Goffman odwołuje się wręcz do niezliczonej ilości masek, jakie człowiek w zależności od roli i otoczenia przybiera. Pragnąc obrać zarys myśli przewodniej w uporządkowaną całość chciałbym przytoczyć różne sposoby rozumienia „równoległej osobowości” – jako adaptacji do środowiska, podjętego wyboru, czy braku innej możliwości, albo rzeczy nabytej lub dziedzictwa. Przy ostatnim aspekcie przychodzą mi na myśl emigranci, zmuszeni do porzucenia swoich ojczyzn w wyniku historycznych wydarzeń, zaszłych jak i aktualnych. Literatura, muzyka i sztuka znają ogromne rzesze twórców zmuszonych do emigracji, którzy wnieśli na nowe ziemie wrażliwość i bagaż kulturowy inne od tych zastanych i realizowali się artystycznie w oparciu o przywiezione wartości. W opozycji do tego zjawiska przychodzi mi na myśl przede wszystkim Paul Gaugin, który rozkwit twórczości przeżywał pod haitańskim słońcem ,wybierając emigrację i odżegnując się od życia we Francji. W kontekście nowych tożsamości pobrzmiewa również kontrowersyjna postać Gunthera Grassa, a wraz nią wielonarodowościowa historia miasta Gdańska. Wszak Oskar, bohater „Blaszanego bębenka” posiada dwóch „domniemanych ojców” Polaka i Niemca. Alter ego oczywiście potrafi być również samo w sobie kreacją artystyczną, jak choćby postać Banksy’ego, The Krasnals, Roba Zombie, Daft Punk, czy wszystkich wcieleń scenicznych Davida Bowie. Wielorakie sposoby podejścia do pojęcia odmiennej osobowości znajdują szerokie odwzorowanie w sztukach pięknych i jak pozostałe wartości odmienne i tajemnicze potrafią niezmiennie fascynować, przyciągać i pobudzać wyobraźnię